Fietsen

Het coronavirus; een sierlijke naam voor een venijnig virus dat het leven van menigeen op deze wereld flink op z’n kop zet. De ene na de andere lockdown wordt aangekondigd. Complete landen en steden zijn afgegrendeld. Thuisblijven is het devies.

In Israël zitten we in de nasleep van de tweede lockdown. De meeste belemmeringen zijn opgeven. De kinderen gaan weer naar school; bedrijven en winkels zijn weer open. Gelukkig.

De eerste lockdown, in maart, was onplezierig. Op een bepaald moment was de maximale toegestane actieradius 100 meter van huis. Alleen het doen van boodschappen viel buiten deze regel. Een bezoek aan de supermarkt was nog nooit zo leuk!

De tweede lockdown, die begin september van kracht werd, duurde minstens zo lang, maar verliep voor ons heel wat vriendelijker. Dat kwam door één specifieke overheidsmaatregel: de strenge afstandsregels golden niet voor niet-gemotoriseerde sportactiviteiten. Ofwel, sportend mocht je overal naartoe.
Nu biedt dat voor een doorsnee Israëli weinig soelaas. De Israëlische politiek heeft echter buiten fietsende Hollanders gerekend.

Bij onze verhuizing naar Jeruzalem hebben we zitten dubben of we onze fietsen mee zouden nemen. Uiteindelijk hebben we onze Hollandse stalen rossen ingeruild voor enkele mountainbikes en die toch maar op de boot naar Israël gezet. Een juiste beslissing!

Ons fietsenpark -de buren lachten aanvankelijk om de propvolle garage- verschafte ons tijdens de lockdown heel wat fijne gezinsmomenten. We trekken sportieve kleding aan en vervolgens ligt een groot deel van de stad legitiem binnen ons bereik. Menige speeltuin kan gewoon met een bezoek worden vereerd.
Extra bijzonder zijn de ritjes naar de Oude Stad. Met een glimlach op ons gezicht scheuren we door de verlaten steegjes. Politieagenten die controleren of iedereen zich aan de coronaregels houdt, kijken verbaasd toe. Ze kunnen ons enthousiasme over het algemeen gelukkig wel waarderen.

Onze bewegingsvrijheid werd opgemerkt. Een jonge moeder zag kansen en informeerde bij mijn vrouw hoe het toch kwam dat al onze kinderen konden fietsen. ‘Ik heb via internet inmiddels een fietsleraar gevonden. Hij vraagt 150 shekel per uur. Zou dat wat zijn?’

Het bezit van een fiets is in Israël niet vanzelfsprekend; laat staan het kunnen fietsen. Recent liepen mijn vrouw en ik ’s avonds nog even rondje door de wijk. Het was al donker. Een man haalde ons rennend in. Zijn zoon fietste naast hem. Pa hield de jongen stevig vast. Zoonlief maakte zijn eerste meters op een fiets.
Niets bijzonders; zo leerden we het in Nederland allemaal. Totdat we beter keken. De bewuste jongen was minstens twaalf jaar oud. Hoogtijd om de kunst van het fietsen te beheersen, zullen vader en zoon hebben gedacht.

Een paar dagen later gaan we er als gezin weer op uit. Trots kijk ik naar onze jongste van vier jaar oud. Als een volleerd coureur crost hij ervandoor op zijn fietsje. Een echte Nederlander!

Sjofar

De sjofar speelt een belangrijke rol op Rosj Hasjana, Joods nieuwjaar. Normaal klinkt het geluid van de ramshoorn in de synagoge. Dit jaar vonden veel diensten in de openlucht plaats. Er zal daarom bijna geen plek in Jeruzalem zijn geweest waar het nasale geluid niet doordrong.
Je zou het geluid van de ramshoorn kunnen typeren als een startschot. Het markeert het begin van de ‘Tien dagen van bekering’ (‘Aseret Yemei Teshuva’). Volgens de Joodse traditie opent God op Joods nieuwjaar de levensboeken en noteert hij Zijn plannen met de levens van ieder individu voor het komend jaar. De gedachte is dat Hij dat in eerste instantie doet met potlood; de voornemens zijn nog veranderbaar. Zijn definitieve besluit wordt genomen op Jom Kipoer (Grote Verzoendag).

De tien dagen tussen Rosj Hasjana en Jom Kipoer gelden als een periode van bezinning, boetedoening en bekering. Mensen vragen elkaar om vergeving, vernederen zich voor God en onthouden zich van vormen van genot. Op straat klinkt ondertussen regelmatig de inhoudsvolle groet: ‘Een goede inschrijving’ [in het boek van God].
De tien dagen van bekering hebben dit jaar een extra dimensie. Immers, terwijl de ramshoorn op Rosj Hasjana klonk, vochten tientallen coronapatiënten in de Israëlische ziekenhuizen voor hun leven. Rosj Hasjana was voor het coronavirus geen rustdag. Onzichtbaar en genadeloos vreet het virus zich een weg door de Israëlische samenleving. Ziekenhuizen liggen bomvol, sterftecijfers pieken.
Een aanzienlijk deel van de religieuze Israëli beschouwt het virus als een straf van God, zo blijkt uit onderzoek. Het is aantrekkelijk om in dat geval het wetteloze en zedeloze gedrag van veel seculiere Israëli aan te wijzen als oorzaak. Of het coronavirus daarmee verklaard kan worden, is echter nog maar de vraag. Het is immers opvallend dat uitgerekend het ultraorthodoxe volksdeel bovengemiddeld zwaar wordt getroffen.
Veel pleit ervoor om beducht te zijn voor het leggen van oorzakelijk verbanden. Ondertussen is het, zeker ook in deze ernstige tijd, van groot belang om zelfonderzoek niet uit de weg te gaan. De tien dagen van bekering bieden daarvoor, ook voor christenen, een inhoudsvol kader. Waarbij het veelbelovend is dat de periode eindigt met het feest van de verzoening: Jom Kipoer!

Tenslotte, de sjofar geldt als startschot van een periode van bezinning. Het geluid van de ramshoorn herinnert christenen ook aan het ‘bazuingeschal’ (o.a. Matth. 24:31, te denken valt aan het geschal van een ramshoorn) dat zal klinken tijdens de wederkomst van Jezus. We spitsen onze oren en kunnen niet wachten tot we de klanken horen. Klanken die de opmaat vormen voor de eeuwige jubel op de verzoening.

Copyright Centrum voor Israel Studies 2017,